Ώρα

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2012

Ο Α' ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ( 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1912 - 30 ΜΑΪΟΥ1913 ) ΑΦΙΕΡΩΜΑ Β'

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Η μικρή τότε Ελλάς (με σύνορα μέχρι τον Όλυμπο, χωρίς τα Νησιά του Αν. Αιγαίου, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα) κηρύσσει, μαζί με τους Συμμάχους της τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και όμως, ούτε 20 χρόνια πριν, η πτώχευση του 1893, αποκλείει οποιαδήποτε φιλοδοξία. Το υπέρογκο εξωτερικό χρέος, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, η κοινωνική αποσύνθεση, η δουλοπρεπής εξωτερική πολιτική, οι συνεχόμενες ανίκανες κυβερνήσεις σκιάζουν πάθος, οράματα και ιδανικά και ο Ελληνισμός μοιάζει να βρίσκεται σε βαθειά νάρκη.

Το Ελληνικό αίμα έχει καταγεγραμμένο στο γονότυπό του Θερμοπύλες και Σαλαμίνες, αρκεί μια μικρή σπίθα και όλα αλλάζουν. Τώρα η σπίθα έρχεται από την Κρήτη. Υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες ένας λαός οφείλει, αν θέλει να μείνει μεγάλος, να είναι ικανός να πολεμήσει. Έστω και χωρίς ελπίδα νίκης. Μόνον διότι πρέπει. Η κίνηση είναι προτιμότερη από τη νεκρική ακινησία. Έτσι και η Ελλάδα, μόνο και μόνο για να δειχθεί αλληλέγγυα στην Κρητική επανάσταση, κηρύσσει τον ατυχή πόλεμο της Μελούνας το 1897. Μετά απ’ αυτή την καταστροφή τα πάντα αλλάζουν άρδην προς το καλύτερο. Αξιωματικοί και οπλίτες του Ελληνικού Στρατού είναι τώρα τα εγγόνια των Αγωνιστών – Ηρώων της Εθνικής Παλιγγενεσίας του 1821, έχουν ανατραφεί με αφηγήσεις άθλων και την εντολή να γίνουν ήρωες. Πρέπει να σβήσουν την ντροπή του 1897. Διοχετεύουν την οργή τους προσωρινά, κατατασσόμενοι ως εθελοντές στην Κρητική Επανάσταση και κυρίως στον Μακεδονικό αγώνα. Αυτός ο τελευταίος είναι ένας ανορθόδοξος πόλεμος όπως και του 21, είναι ο κρίκος που τους συνδέει με τους προγόνους, υπερασπιζόμενοι την Μακεδονία υπερασπίζονται την βαριά τους Ιστορία.

Οι βαρβαρότητες των Βουλγάρων (σφαγές δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων το 1906, ολοσχερής πυρπόληση της Αγχιάλου κλπ) αλλά και αυτός ο μεγάλος Έλληνας Αγωνιστής Παύλος Μελάς με τη γενναιότητά του, τον ιδεαλισμό του και κυρίως με τον  ηρωϊκό του θάνατο, κάνουν αυτή την σπίθα τεράστια πυρκαϊά που θ’ αναγεννήσει τον Ελληνικό Φοίνικα και θα κατακαύσει τους εχθρούς του Γένους, Τούρκους και Βουλγάρους. Το τελευταίο συστατικό που θα πυροδοτήσει την οργή των Ελλήνων είναι η επανάσταση των Νεότουρκων του 1908 με τον βίαιο εκτουρκισμό, με όλες αυτές τις ωμότητες και διωγμούς (αποκορύφωμα η σφαγή όλου του πληθυσμού της πόλης Κότσαινα, η λεηλασία από τον τουρκικό στρατό της Σάμου κλπ) που διέπραξε ο σφαγέας του Ελληνισμού Κεμάλ (γόνος, της πολυπολιτισμικής τότε Θεσσαλονίκης).

Με την επανάσταση των εντίμων αξιωματικών στο Γουδή (1909), ο στρατός θα επιβάλει την εξυγίανση που δεν είχε επί 70 χρόνια καταφέρει η Δημοκρατία και ο Κοινοβουλευτισμός, θα βάλει μια τάξη στα διοικητικά (πολλοί και κυρίως οι φοιτητές προτρέπουν τους Αξιωματικούς για δικτατορία) και οικονομικά της χώρας. Η χρηστή διοίκηση θα βρει τους πόρους, εν μέσω «διεθνούς οικονομικού ελέγχου» να εκπαιδευθεί και εξοπλισθεί ο στρατός, αλλά κυρίως να καλλιεργηθεί σ’ αυτόν επιθετικό πνεύμα. Θα δημιουργηθεί έτσι αυτός ο εξαίρετος συνδυασμός έμψυχου και άψυχου υλικού που κάτω από μια λαμπρή Ηγεσία θα δημιουργήσει τους άθλους των Βαλκανικών πολέμων.

Χαρακτηριστικό του πνεύματος που επικρατεί τότε (1911-1912) στην Ελλάδα είναι ότι οι Έλληνες τα Σαββατοκύριακα πηγαίνουν στο Φάληρο να θαυμάσουν το ‘’Αβέρωφ’’, αυτό το «υπερόπλο» της εποχής, ο άξιος διάδοχος των τριήρεων. Το πλοίο σύμβολο του Ελληνισμού, χάρη σ’ αυτό συμμετείχαμε στη συμμαχία του Α’ Βαλκανικού Πολέμου κατά της Τουρκίας, καθώς Σέρβοι και Βούλγαροι δεν θέλουν την Ελλάδα ως τρίτο μνηστήρα για την Μακεδονία (κάθε Κράτος θα κρατούσε όποια εδάφη ελευθέρωνε).

Οι Βούλγαροι τελικά δέχτηκαν, ξέροντας την υπεροπλία τους (η ιστορία έμελλε σύντομα να τιμωρήσει αυστηρά τους Βούλγαρους γι αυτή τους την έπαρση) και εκτιμώντας ότι ο Ελληνικός στρατός δεν θα περάσει τα σύνορα της Θεσσαλίας, αλλά κυρίως γιατί ήθελαν τον Ελληνικό στόλο με Ναυαρχίδα το ‘’Αβέρωφ’’, για να σταματήσει την μεταφορά Τουρκικό Στρατού από Θαλάσσης. Αδιάψευστη απόδειξη είναι τα λόγια ανώτατου Τούρκου Αξιωματικού σε εφημερίδα της εποχής (Φεβ. 1913): «… ότι και να λεχθεί, ο πιο σκληρός μας αντίπαλος στον πόλεμο αυτό δεν είναι η Βουλγαρία. Είναι η Ελλάδα, της οποίας ο στρατός μας πήρε την Θεσσαλονίκη και τώρα μόλις τα Ιωάννινα. Της οποίας ο στόλος μας αφαίρεσε τα νησιά του Αιγαίου και κυρίως εμπόδισε την δια θαλάσσης μεταφορά από την Μ. Ασία στην Τσατάλτζα 250.000 ανδρών… . Αυτός ο Ελληνικός στόλος, τι αποφασιστικό ρόλο έπαιξε στον πόλεμο! Χωρίς αυτόν θα ήμασταν προ πολλού στην Σόφια. … » .

Έτσι λοιπόν, έστω και με αυτή την απρόθυμη υποδοχή εκ μέρους των συμμάχων μας (Σερβία, Βουλγαρία και Μαυροβούνιο), κηρύσσουμε τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία την 5η Οκτωβρίου 1912. Τα περί συσχετισμού δυνάμεων, αντίξοων συνθηκών, διεθνών συγκυριών κλπ, πιθανόν να ισχύουν για τους άλλους λαούς, αυτή η εσχατιά της Χερσονήσου του Αίμου είναι γραφτό από τη μοίρα να γεννά Πολιτισμούς και Ήρωες. Ο Ελληνικός στρατός με αρχιστράτηγο τον Πρίγκιπα Κωνσταντίνο βαδίζει πλέον μόνο μπροστά. Δίπλα στους 130.000 (129.000 και 1.000 ιππείς) περίπου άνδρες του Ελληνικού στρατού αγωνίζονται 2.300 φιλέλληνες εθελοντές (Ερυθροχίτωνες), 1.100 Έλληνες εθελοντές από το Εξωτερικό (Σώμα Γαριβαλδινών) και άνω των 5.000 Ελλήνων εθελοντών (Πρόσκοποι) από τις τότε σκλαβωμένες πατρίδες (κυρίως Κρήτη, Ήπειρο, Θεσσαλία, Μακεδονία κλπ). Την ίδια στιγμή η Ελληνική σημαία ανέμιζε περήφανη στο Ελληνικό Αιγαίο, πάνω σε 4 Θωρηκτά με Ναυαρχίδα το ‘’Αβερωφ’’, 10 Αντιτορπιλικά και 14 διάφορα άλλα πλοία που και μόνο τα ονόματά τους (Κανάρης, Σφακτηρία, Σπέτσαι, Ύδρα κλπ) τρομοκρατούσαν τους Τούρκους.

Οι απόγονοι των Σαλαμινομάχων, τα εγγόνια του Κανάρη ξαναρίχνονται στη μάχη σε ένα χώρο που είναι ασυναγώνιστοι, στην πολυαγαπημένη τους θάλασσα. Παράλληλα τους Ελληνικούς Αιθέρες έσκιζαν για πρώτη φορά 4 ζευγάρια σιδερένια φτερά με Ελληνικά χρώματα, είναι τα κατασκοπευτικά μάτια του στρατού μας. Η πολεμική μας αεροπορία, στα σπάργανά της ακόμη, διεκδικεί το δικό της μερίδιο στη δόξα. Με πρωτόγονα αεροπλάνα πραγματοποιεί τις πρώτες σε παγκόσμια κλίμακα πολεμικές επιχειρήσεις. Δεν περιορίζεται μόνο σε αναγνωριστικές πτήσεις αλλά τολμά και βομβαρδισμούς που προξενούν πανικό και καταρρακώνουν το ηθικό του εχθρού.

Με αρειμάνιο πνεύμα, με δύναμη, με πεποίθηση για τη νίκη, με άξια Ηγεσία, ο Ελληνικός στρατός ολιγάριθμος, αλλά όπως πάντα εμπνεόμενος από τα υψηλά ιδανικά της φυλής μας, έχοντας το δίκιο με το μέρος του, αφού ήξερε ότι αγωνιζόταν για την απελευθέρωση των ομοεθνών του, σύντομα πετά από την μία νίκη στην άλλη, εκπορθώντας οχυρά θεωρητικά απόρθητα, απελευθερώνοντας το μεγαλύτερο τμήμα της Μακεδονίας, όλη την Ήπειρο (και την Βόρειο) και τα Νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Η διαταγή κατά τον απόπλου του Ελληνικού Στόλου, που έδωσε ο Βασιλεύς Γεώργιος στον δαφνοστεφή Ναύαρχο του, Παύλο Κουντουριώτη, μας δείχνει ανάγλυφα το πνεύμα της εποχής, αφού κατέληγε: «… Η Πατρίς προσδοκά από εσάς όχι μόνο να θυσιαστείτε υπέρ Αυτής, το οποίο άλλωστε είναι καθήκον σας αλλά, να νικήσετε».

Επιγραμματικά και μόνο, αναφέρονται τα παρακάτω κύρια γεγονότα του Α΄ Βαλκανικού πολέμου:

Ø    5 Οκτωβρίου 1912: Κήρυξη Πολέμου, για τον αδελφό τον σκλαβωμένο και της Πατρίδος την Τιμή.

Ø    6 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Ελασσόνας

Ø    8 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Λήμνου

Ø    9 Οκτωβρίου 1912: Νίκη Σαρανταπόρου, για τα οποία ο Γερμανός σχεδιαστής είχε προβλέψει ότι θα ήταν ο τάφος του Ελληνικού στρατού

Ø    10 Οκτωβρίου 1912: Νίκη, με κατάληψη εξ εφόδου, στα στενά της Σιδηρόπορτας, απελευθέρωση Σερβίων  και Γριμπόβου

Ø    11 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Κοζάνης (με επέλαση του ιππικού)

Ø    12 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Φιλιππιάδας

Ø    16 Οκτωβρίου 1912: Νίκη στη μάχη των Καϊλαριών, απελευθέρωση Βέροιας και Κατερίνης

Ø    17 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Νάουσας

Ø    18 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Έδεσσας, Αμυνταίου, Ίμβρου, Θάσου και Αγ. Ευστρατίου. Τορπιλισμός (πρώτος σε παγκόσμια κλίμακα) και βύθιση του τουρκικού θωρηκτού «Φετχί Μπουλέντ», στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης από το ελληνικό τορπιλοβόλο αρ.11 με κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Νικόλαο Βότση, κάτω από την μύτη των πυροβολείων του Καρα-μπουρνού.

Ø    19 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Σαμοθράκης

Ø    20 Οκτωβρίου 1912: Νίκη στη μάχη των Γιαννιτσών, απελευθέρωση Γιαννιτσών και Σιάτιστας

Ø    21 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Πρέβεζας και Ψαρών

Ø    22 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Νιγρίτας

Ø    24 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Τενέδου

Ø    26 Οκτωβρίου 1912: Παράδοση άνευ όρων της πόλεως της Θεσσαλονίκης στον Στρατηλάτη Κωνσταντίνο

Ø    27 Οκτωβρίου 1912: Ο απελευθερωτής Διάδοχος Κωνσταντίνος εισέρχεται θριαμβευτής στη Θεσσαλονίκη. Απελευθέρωση Ελευθερουπόλεως

Ø    28 Οκτωβρίου 1912: Νίκη στη μάχη των Πέντε Πηγαδιών

Ø    31 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση Μετσόβου

Ø    4 Νοεμβρίου 1912: Απελευθέρωση Ικαρίας

Ø    5 Νοεμβρίου 1912: Απελευθέρωση Χειμάρρας (μετά από απόβαση μικρής δύναμης με επικεφαλής τον Ταγματάρχη Σπύρο Σπυρομήλιο)

Ø    7 Νοεμβρίου 1912: Νίκη στη μάχη της Φλώρινα και απελευθέρωση της πόλης

Ø    8 Νοεμβρίου 1912: Απελευθέρωση Λέσβου

Ø    11 Νοεμβρίου 1912: Απελευθέρωση Καστοριάς και Χίου

Ø    21 Νοεμβρίου 1912: Απελευθέρωση Αγίων Σαράντα

Ø    28 Νοεμβρίου 1912: Μάχη στο Δρίσκο της Ηπείρου. Εδώ έπεσε πολεμώντας στο πεδίο της μάχης ο ποιητής Λορέντζος Μαβίλης, λοχαγός του σώματος των Γαριβαλδινών.  Τα τελευταία του λόγια ήταν: «επερίμενα πολλές τιμές από τούτον τον πόλεμο, αλλά όχι και την τιμή να θυσιάσω τη ζωή μου για την Ελλάδα μου».

Ø    1 Δεκεμβρίου 1912: Η μεγάλη μάχη της Αετοράχης (Ηπείρου), τα δύο τάγματα Ευζώνων πολεμώντας σαν ημίθεοι, χαράζουν με το αίμα τους τη νέα χρυσή ιστορία της Ελλάδος

Ø    3 Δεκεμβρίου 1912: Νίκη στη Ναυμαχία της Έλλης.

Όταν ο Ναύαρχος Κουντουριώτης σήμανε πολεμική έγερση, εξέπεμψε το ακόλουθο ιστορικό σήμα προς τον στόλο: «Με την βοήθειαν του Θεού, τας ευχάς του Βασιλέως μας και εν ονόματι του Δικαίου, πλέω μεθ' ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθησιν της νίκης κατά του εχθρού του Γένους». Το ιστορικό σήμα επίθεσης φέρεται στο πρυμναίο κατάστρωμα του Θ/Κ Αβέρωφ. Το ηρωϊκό θωρηκτό ‘’ΑΒΕΡΩΦ’’, λαβωμένο από την προηγηθείσα δίωρη ναυμαχία, φέρον επηρμένο το σήμα ‘’Ζ’’, ανεξαρτήτου κινήσεως, καταδιώκει μόνο του ολόκληρο τον τουρκικό στόλο και τον κλείνει έντρομο στα στενά των Δαρδανελλίων. Για αυτό και τα άλλα κατορθώματά του η ιστορία το ανταμείβει ηθικά πλουσιοπάροχα: Έξι χρόνια αργότερα (1918), είναι το μόνο Ελληνικό πλοίο που ναυλοχεί στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης, με τον καπνό από τα φουγάρα του να χαϊδεύει τους τρούλους της Αγιασοφιάς.

Ø    6-7 Δεκεμβρίου 1912: Νίκη στη μάχη της Κορυτσάς και απελευθέρωση της πόλης

Ø    5 Ιανουαρίου 1913: Πανωλεθρία της Τουρκικής Αρμάδας και μεγάλος θρίαμβος του Ελληνικού Στόλου. Ο τουρκικός στόλος ζητά για άλλη μια φορά  έντρομος προστασία από τα παράκτια πυροβολεία και βρίσκει καταφύγιο στα στενά των Δαρδανελλίων. Δεν θα αποτολμήσει να βγει ξανά στο Αιγαίο, που γίνεται έτσι μια Ελληνική λίμνη (όπως και πρέπει να παραμείνει).

Ø    16-21 Φεβρουαρίου 1913: Η γιγαντομαχία του Μπιζανίου. Η οχύρωση του Μπιζανίου (σκύλα το ονόμαζαν) προκαλεί ακόμα και σήμερα τον θαυμασμό αφού οι Γερμανοί ειδικοί που την είχαν σχεδιάσει εκμεταλλεύτηκαν με άριστο τρόπο τα κακοτράχαλα βουνά της Ηπείρου, έθαψαν πυροβόλα και πολυβολεία κάτω από 3 έως 5 μέτρα φυτικής γης και ο επιτιθέμενος βρισκόταν πάντα κάτω από διασταυρούμενα πυρά. Ο ελληνικός στρατός αναμετράται με το οχυρωματικό αυτό θαύμα και νικά. Άνευ όρων παράδοση και των Ιωαννίνων, για άλλη μια φορά τα σπαθιά Τούρκων στρατηγών ρίχνονται στα πόδια του αλόγου του Στρατηλάτη Πρίγκιπα.

Ø    2 Μαρτίου 1913: Απελευθέρωση Σάμου

Ø    3 Μαρτίου 1913: Απελευθέρωση Αργυροκάστρου

Ø    5 Μαρτίου 1913: Απελευθέρωση Τεπελενίου. Ύποπτη δολοφονία του Βασιλέως Γεωργίου στη Θεσσαλονίκη. Κατά πολλούς Ιστορικούς αυτή η δολοφονία, που πολλοί υποψιάζονται ποιοι κρύβονται πίσω από τον φυσικό αυτουργό, απετέλεσε την απαρχή πολλών μετέπειτα δεινών του Ελληνισμού με αποκορύφωμα την Μικρασιατική καταστροφή. Δυστυχώς ο Θεός της Ελλάδος για κάποια χρονικά διαστήματα ξεχνά να της στείλει τον ‘’Έλληνα’’ του Περικλή Γιαννόπουλου, τον μεγάλο Ηγέτη, κι’ άλλες περιόδους της στέλνει δυο και τρεις Ηγέτες μαζί για να ερίζουν μεταξύ τους. Έτσι αυτή τη περίοδο η Ελλάς έχει τρεις ταυτόχρονα μεγάλους Άνδρες: τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Πρίγκιπα – Βασιλιά Κωνσταντίνο και την Στρατιωτική (και όχι μόνο) μεγαλοφυΐα του Ι. Μεταξά.

Ø    4 Απριλίου 1913: Πτώση του ηρωϊκού Στρατιωτικού Αεροπόρου Εμμ. Αργυρόπουλου στον Λαγκαδά ενώ κατόπτευε τον εχθρό,

Ø    17 Μαΐου 1913: Υπογραφή συνθήκης ειρήνης

Ο Α’ Βαλκανικός πόλεμος έληξε τυπικά, με την υπογραφή της συνθήκης του Λονδίνου (30 Μαΐου 1913). Στην Ελλάδα αναγνωρίστηκε η κυριαρχία της στην Μακεδονία (πλην ενός τμήματος της Ανατολικής), την Κρήτη και τα περισσότερα νησιά του Αιγαίου.Όμως η Ελλάδα κλήθηκε να αντιμετωπίσει ακόμη έναν σκληροτράχηλο αντίπαλο (Ιούνιος 1913), τους Βουλγάρους. Παρόλη την αριθμητική υπεροχή τους, οι ομόθρησκοι εχθροί μας, όχι μόνο δεν κατάφεραν τίποτε το ουσιαστικό, αλλά μετά από τις θριαμβευτικές νίκες του Ελληνικού στρατού και το διπλωματικό (ο Κάϊζερ, κουνιάδος του Κωνσταντίνου, επενέβη τότε καθοριστικά υπέρ των Ελληνικών θέσεων) θρίλερ που τις ακολούθησε αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή της Καβάλας.

ΠΗΓΗ :
αποσπάσματα από "Φλόγα του Ταινάρου"
http://toorama.blogspot.gr/2012/10/5-2012-100.html

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου